شیر برقی نامور چیست؟ | کاربرد | انواع | ساختار
یکی دیگر از انواع شیر برقی پنوماتیک، شیر برقی نامور میباشد که وظیفه آن کنترل اکچویتور های دورانی پنوماتیک میباشد؛ شیر برقی نامور در انواع 5/2 و 3/2 موجود میباشد.
برای این که با نحوه عملکرد و کاربرد شیر برقی نامور بهتر آشنا شوید ابتدا لازم است کمی با ولو های صنعتی و اکچویتور پنوماتیکی آشنا شویم.
مطالبی که در این مقاله با آن آشنا میشوید
شیر های صنعتی
کنترل دستی شیر های صنعتی سایز بزرگ، عملی سخت و بعضاً زمان بر می باشد به همین جهت بر روی شیر ها، اکچویتور های برقی یا پنوماتیکی نصب می شود.
یکی از انواع شیر های صنعتی که قابلیت کوبل شدن با اکچویتور را دارد شیر پروانه ای میباشد:
معمولا در بالای شیر های پروانه ای دستگیره ای برای کنترل دستی ولو وجود دارد؛ با باز کردن آن دستگیره میتوان اکچویتور را جهت کنترل اتوماتیک ولو به بالای ولو نصب کرد.
اکچویتور پنوماتیکی
اکچویتور پنوماتیکی که برای باز و بست کردن شیر های صنعتی استفاده میشود، یکی دیگر از انواع عملگر های پنوماتیکی میباشد که وظیفه آن تبدیل نیروی هوای فشرده به نیروی دورانی است.
برمیگردیم به شیر های صنعتی که برای باز و بسته شدن نیاز به یک نیروی دورانی داشتند؛ اکچویتور های پنوماتیکی قابلیت کوبل شدن با شیر های صنعتی توسط شفتی که از شیر خارج میشود را دارند و میتوان همانند تصویر از اکچویتور برای کنترل شیر صنعتی استفاده کرد.
اکچویتور های پنوماتیکی همانند سیلندر پنوماتیکی دارای دو پرت هستند، با ورود هوا به هر کدام از آنها قسمت دورانی اکچویتور پنوماتیک در یکی از دو حالت خود قرار میگیرد که باعث میشود شیر صنعتی در یکی از دو حالت خود یعنی باز یا بسته قرار بگیرد.
اما چطور میتوانیم شیر صنعتی را با فرمان برقی (PLC) کنترل کنیم؟
راز کنترل اتوماتیک شیر صنعتی در استفاده از شیر برقی پنوماتیک نامور است.
وظیفه شیر برقی نامور پنوماتیک کنترل اکچویتور پنوماتیک میباشد. نامور پنوماتیک به دلیل داشتن تحریک برقی توسط بوبین (که توسط یک سیگنال برقی صفر و یک، از 12 ولت تا 220 ولت کنترل میشود)، این قابلیت را به ما میدهد تا بتوانیم اکچویتور را توسط سیگنال برقی کنترل کنیم.
تا به اینجا متوجه شدیم که شیر پروانه ای برای باز و بست شدن نیاز به نیروی دورانی دارد(اکچویتور پنوماتیک) و اکچویتور برای کنترل اتوماتیک نیاز به کنترلر برقی(شیر برقی نامور) دارد.
خرید: انواع شیر برقی پنوماتیک گارانتی دار
شیر برقی نامور چیست؟
شیر برقی نامور یکی دیگر از انواع شیر برقی های کتابی پنوماتیک میباشد که در انواع زیر موجود میباشد:
- شیر برقی پنوماتیک نامور 5/2
- شیر برقی پنوماتیک نامور 5/2 دوبل
- شیر برقی پنوماتیک نامور 3/2 (پلیت خور)
شیر برقی نامور دارای 1 پرت ورودی، 2 پرت اگزاست و 2 پرت خروجی به شکل نامور میباشد. تیپ طراحی شیر برقی نامور به گونه ای است که مخصوص کوبل شدن با اکچویتور های پنوماتیکی است و همانند تصویر روی اکچویتور کوبل میشود.
وظیفه شیر نامور کنترل اکچویتور پنوماتیک است؛ در صورتی که این شیر برقی مخصوص اکچویتور به صورت نرمال کلوز روی اکچویتور بسته شود، شیر برقی نامور هوای ورودی را به پرتی از اکچویتور هدایت میکند که شیر پروانه ای در حالت بسته باقی بماند و با اعمال جریان برقی به شیر نامور، هوای فشرده تغییر جهت داده و به پرتی از اکچویتور هدایت میشود که شیر پروانه ای را باز میکند.
نامور یعنی چه؟ (namur)
کلمه namur مخفف عبارت آلمانی “Normenarbeitsgemeinschaft für Mess- und Regeltechnik in der chemischen Industrie” به معنای “کار گروه استاندارد برای تکنولوژی اندازه گیری، کنترل و اتوماسیون در صنایع شیمیایی” است.
namur در مورد شیر های برقی، استانداردی برای نحوه بسته شدن شیر های برقی میباشد؛ در تصویر بالا پرت های خاص شیر برقی پنوماتیک نامور را که به وسیله آنها کوبل میشود را مشاهده میکنید.
مشاهده: شیر برقی پنوماتیک نامور فستو + کاتالوگ
ساختار و نقشه انفجاری شیر برقی نامور پنوماتیک
ساختار و قطعات داخل شیر برقی نامور 5/2 دقیقا مشابه شیر برقی پنوماتیک 5/2 معمولی میباشد و تنها تفاوت آنها در جایگاه پرت های خروجی شیر برقی، روی بلوک شیر نامور است.
قطعات داخل شیر برقی نامور پنوماتیک
- مهره نگه دارنده بوبین
- بوبین
- پیچ
- پلیت نگه دارنده بخش فرمان دهنده شیر برقی نامور
- آرماتور(آرمیچر) شیر برقی
- پلانجر
- بخش فرمان یا کنترل کننده اسپول
- محرک اسپول
- بلوک شیر برقی نامور
- اسپول
- فنر
- کفشک (کاور زیرین)
- پیچ
- گارد دستی
شیر نامور در سه اندازه ابعاد تنه تولید میشود؛ در تنه کد1 با سایز رزوه ورودی M5 و ⅛ و در تنه کد2 با سایز رزوه ورودی ⅛ و ¼ و در تنه کد3 با سایز رزوه ورودی ⅜.
هر چقدر که تنه شیر نامور بزرگ تر و بزرگ تر میشود، دبی آن نیز متانسب با تنه آن افزایش پیدا میکند؛ مشخصا با افزایش دبی شیر برقی نامور، سرعت باز و بست کردن شیر صنعتی توسط اکچویتور نیز بالا خواهد رفت، چرا که شیر برقی نامور با افزایش دبی، حجم بالاتری از هوا را در واحد زمان وارد پشت پیستون اکچویتور میکند و هر چه قدر سریع تر فضا پشت پیستون اکچویتور پر شود، همانقدر سریع تر شفت شیر صنعتی را چرخش داده و باز خواهد کرد.
تاثیر اندازه شیر نامور در سرعت عمل شیر صنعتی
به طور کلی دو عامل بر سرعت عمل(باز و بست شدن) شیر صنعتی تاثیر دارد؛
- عامل اول: حجم هوای ورودی به اکچویتور از طریق شیر برقی نامور و شیلنگ های مربوطه
- عامل دوم: نیرویی که بر پیستون اکچویتور وارد میشود
بررسی عامل اول:
هر چقدر حجم هوای ورودی به اکچویتور در واحد زمان افزایش یابد همانقدر سریع تر عمل خواهد کرد. حجم هوای ورودی به اکچویتور هم به دو عامل بستگی دارد، یکی دبی شیر نامور و دیگری اندازه شیلنگ های مورد استفاده برای شیر برقی نامور است که باید در سایز مناسب استفاده شود.
بررسی عامل دوم:
قانون دوم نیوتون (F=ma)، اگر به جسمی با جرم مشخص نیرو وارد شود شتاب میگیرد و حرکت میکند.
پس با توجه به این قانون نیرویی که بر پیستون وارد میشود با شتاب آن رابطه مستقیم دارد و از طرفی با توجه به معادلات فیزیک زیر:
- معادله سرعت-زمان: v=at
- معادله زمان-مکان: ΔX=½at²
شتاب جسم با سرعت حرکت آن جسم رابطه مستقیم دارد.
پس در نتیجه هر چقدر فشار هوای فشرده و مساحت پیستون اکچویتور پنوماتیک افزایش یابد(که باعث افزایش نیروی وارده بر پیستون خواهد شد) همانقدر سرعت حرکت پیستون اکچویتور در نتیجه سرعت عمل شیر صنعتی کوبل شده با آن نیز افزایش خواهد یافت.
بی صبرانه منتظر نظرات و پیشنهادات شما هستیم؛ در صورت وجود هر گونه اشتباه در مقاله حتما به ما اطلاع دهید.
چه موضوع دیگری از شیر برقی نامور را میخواهید بررسی کنیم؟ در نظرات برای ما بنویسید.
سلام مهندس جان
واقعا خسته نباشید
مطالب بسیار آموزنده و کاربردی بود .
ممنون میشم مطالب بیشتری را در سایت آپلود کنید .
با سلام.
خیلی خوشحالم که مطالب برای شما مفید بوده.
موفق باشید.
مهندس خدایی درود برشما
بعداز سایزینگ ولو های صنعتی نوبت به سایزینگ اکچویتور اش میرسد اگر اکچویتر ما پنوماتیکی باشد با چه فرمولی اکچویتور شیر را سایز میکنیم؟ لطفا یک مثال عددی بزنید.
با تشکر